Η επικονίαση

Σχεδόν όλα τα φυτά βασίζονται στα έντομα – επικονιαστές

Οι βομβίνοι ή αγριομέλισσες του είδους Bombus terrestris συμβάλουν στην φυσική επικονίαση των ανθέων. Οι κυψέλες BOMBOX χρησιμοποιούνται σε θερμοκήπια αλλά και σε ανοιχτό αγρό, σε λαχανοκομικές και δενδρώδεις καλλιέργειες.

ΒΟΜΒΙΝΟΙ

Οι βομβίνοι είναι έντομα που ζουν σε αποικίες με μία βασίλισσα και πολλές εργάτριες. Ο μεγάλος αριθμός των προνυμφών που πρέπει να τραφούν ωθούν τους βομβίνους να συλλέγουν γύρη σε συνθήκες κατά τις οποίες άλλα έντομα δεν θα μπορούσαν. Ο άνεμος και το κρύο έχουν μικρή μόνο επίδραση στη δραστηριότητα τους. Δεν χρησιμοποιούν την κατεύθυνση του ήλιου για να προσανατολιστούν και έτσι, σε αντίθεση με τις μέλισσες, συνεχίζουν να εργάζονται σε συννεφιά ή μέσα στο θερμοκήπιο. Οι βομβίνοι δεν αναζητούν ποτέ τροφή πολύ μακριά από την κυψέλη και δε μαζεύονται σε σμήνος. Μπορούν να κουβαλήσουν μεγάλες ποσότητες γύρης και είναι ακούραστοι εργάτες.

ΟΦΕΛΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΗΣ

Κυψέλη για λαχανοκομικά

Η κυψέλη για λαχανοκομικά έχει 1 βασίλισσα, γόνο και περίπου 60 εργάτριες που μπορούν να προσφέρουν ικανοποιητική επικονίαση σε περίπου 1,5 (ανάλογα την καλλιέργεια) για 45 ημέρες. 

Η εισαγωγή της κυψέλης γίνεται στην αρχή της άνθησης και η αντικατάσταση συνήθως έως την 6η εβδομάδα. Για καλλιέργειες που καλύπτουν περισσότερα από 2 στρέμματα η αντικατάσταση των κυψελών θα πρέπει να γίνεται σταδιακά. 

Η κυψέλη για λαχανοκομικά χρησιμοποιείται για επικονίαση σε θερμοκήπια και στον ανοιχτό αγρό. Ο σχεδιασμός της εγγυάται την απαραίτητη μόνωση και την προμήθεια σακχάρων. Η κυψέλη είναι εξοπλισμένη με διπλό άνοιγμα: μια οπή εισόδου και εξόδου και ένα μηχανισμό ανάκτησης βομβίνων που μας επιτρέπει να κλείνουμε την κυψέλη και να τη μετακινούμε ακόμα και πριν από το τέλος της μέρας

Κυψέλη για φρούτα

Η κυψέλη για φρούτα αποτελείται από μία ώριμη αποικία βομβίνων με περίπου 120 εργάτριες, έτοιμη να εξασφαλίσει μια γρήγορη και έντονη δραστηριότητα, όπως απαιτείται για την επικονίαση δενδρωδών καλλιεργειών. Ο μελετημένος αυτός σχεδιασμός προσφέρει έντονη και έγκαιρη επικονίαση σε περίπου 1,5 στρέμμα (ανάλογα την καλλιέργεια) για 30 ημέρες

Η κυψέλη για φρούτα είναι σχεδιασμένη για χρήση στον ανοιχτό αγρό και σε δενδρώδεις καλλιέργειες. Είναι εύκολη στη χρήση και προσφέρει δυνατή επικονίαση για τη μικρή περίοδο που ανθοφορούν οι οπωρώνες. Κάθε κυψέλη έχει έναν ειδικό μηχανισμό που επιτρέπει την ανάκτηση των βομβίνων όταν θελήσουμε να την μετακινήσουμε.


ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

Οι καλλιέργειες κηπευτικών όπως τομάτα, μελιτζάνα και πιπεριά, οι φράουλες και τα μικρά κόκκινα φρούτα, αλλά και το πεπόνι και το καρπούζι απαιτούν την παρουσία των βομβίνων για υψηλή καρπόδεση και ποιότητα παραγωγής. Οι δενδρώδεις καλλιέργειες όπως οι αμυγδαλιές, οι κερασιές, τα δαμάσκηνα, τα βερίκοκα, τα μήλα και τα αχλάδια, τα ακτινίδια επωφελούνται από την παρουσία των βομβίνων. Επιπλέον, σε πολλές καλλιέργειες σπόρων, τόσο σε ανοιχτό αγρό όσο και σε θερμοκήπια χρησιμοποιούνται οι βομβίνοι για την επικονίαση.

Όπως φαίνεται από το σχήμα, η κυψέλη των βομβίνων έχει μια φυσική πορεία ανάπτυξης.


Οι καλλιέργειες έχουν διαφορετική ανάγκη για επικονίαση, άρα και διαφορετική ανάγκη ανάπτυξης και ηλικίας κυψέλη, π.χ. οι ντομάτες θέλουν μια σταδιακή επικονίαση που ξεκινά με χαμηλές απαιτήσεις, ενώ οι δενδρώδεις καλλιέργειες απαιτούν άμεσα υψηλή δραστηριότητα επικονίασης

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η ιδανική χρονική στιγμή για να εισαχθούν οι βομβίνοι είναι λίγο πριν ή στο ξεκίνημα της άνθησης, έτσι ώστε να έχουν χρόνο να προσαρμοστούν στο νέο περιβάλλον. Μέσα σε λίγες μέρες θα ξεκινήσουν να επισκέπτονται τα άνθη.

ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ

Η κυψέλη τοποθετείται στο δροσερότερο σημείο του θερμοκηπίου ή αγρού κατά την περίοδο του καλοκαιριού και στο θερμότερο κατά την περίοδο του ψύχους. Συνήθως η κυψέλη τοποθετείται επάνω σε τελάρο με γράσο στη βάση για να μη μπορούν να ανέβουν μυρμήγκια, και στην οροφή της χρησιμοποιούμε φελιζόλ, ώστε να σκιάζεται και να προστατεύεται από σταγόνες νερού. 

Μετά την τοποθέτηση της κυψέλης, ανοίγουμε την θύρα ‘είσοδος - έξοδος’ αφού παρέλθουν 2-3 ώρες. Ο χρόνος αυτός χρειάζεται ώστε οι βομβίνοι να ξεπεράσουν πιθανό στρες από την μεταφορά και το ταρακούνημα.


ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Αρχικά θα πρέπει να ελεγχθεί ότι υπάρχει παραγωγή γύρης από τα φυτά, και οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας επιτρέπουν την επικονίαση

Η μεταφορά γύρης μέσα στην κυψέλη μπορεί ναμόνο επιβεβαιωθεί με παρατήρηση στην είσοδο της κυψέλης. Από κάθε κυψέλη λίγοι μόνο βομβίνοι βγαίνουν προς αναζήτηση γύρης και αυτοί είναι αρκετοί για να παρέχουν μια καλή επικονίαση. Οι βομβίνοι πρέπει να επιστρέφουν στην κυψέλη, με μπάλες γύρης στα πόδια τους.

Όταν μια εργάτρια επισκέπτεται ένα άνθος, συνήθως αφήνει τα ίχνη της. Όσο μικρότερη είναι η παραγωγή γύρης από το άνθος και όσο μεγαλύτερες είναι οι ανάγκες της αποικίας σε γύρη (πρωτεϊνική δίαιτα για τον γόνο), τόσο εντονότερα είναι τα σημάδια της εργάτριας στο άνθος. Η εργάτρια "δαγκώνει" το άνθος προκειμένου να αποσπάσει μεγαλύτερη ποσότητα γύρης. Όταν η ανθοφορία είναι υψηλή (αριθμός ανθέων) και η γύρη είναι σε μεγάλη αφθονία, τα σημάδια είναι πιο αχνά ή μπορεί και να απουσιάζουν γιατί οι μέλισσες συλλέγουν τις ποσότητες που απαιτούνται και δεν χρειάζεται να "πιέσουν" τα άνθη ιδιαίτερα. Η παρουσία των στιγμάτων στην καλλιέργεια επιβεβαιώνει την επίσκεψη των εργατριών και κατά συνέπεια την γονιμοποίηση του άνθους. Το μέγεθος των στιγμάτων και η ένταση τους ποικίλει και μας παρέχει επιπλέον πληροφορίες για τις ανάγκες της αποικίας σε γύρη και την πορεία της απόδοσής της.


"Πολύ βρώμικη κυψέλη - Πολύ δραστήρια κυψέλη"

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Σε περίπτωση χημικών επεμβάσεων, καλύπτουμε ή απομακρύνουμε την κυψέλη ανάλογα με την δραστική ουσία που θα χρησιμοποιήσουμε. Εάν παρατηρηθούν μυρμήγκια, τοποθετούμε γράσο τριγύρω από το τελάρο που είναι η κυψέλη, ώστε να μην ενοχλούν τους βομβίνους.

Βομβίνος κατα τη διάρκεια επικονίασης άνθους πιπεριάς